Olaylar Ve Görüşler: Yolsuzluk algılaması endeksi ve Türkiye - Prof. Dr. Orhan ŞENER

 
Olaylar Ve Görüşler: Yolsuzluk algılaması endeksi ve Türkiye - Prof. Dr. Orhan ŞENER Olaylar Ve Görüşler: Yolsuzluk algılaması endeksi ve Türkiye - Prof. Dr. Orhan ŞENER

ORHAN ŞENER",. Almanya bu vergiyi 30 yıl kadar uygulayarak 10 yıldır en temiz 10. Vergi adaletini sağlayacak, kamu gelirlerini artıracak, yoksulluğu-yolsuzluğu önleyecek ve adil gelir dağılımını sağlayacak; “Kişisel Servet Vergisi”nin uygulanması gerekmektedir. YOLSUZLUK SIRALAMASIUluslararası Saydamlık Örgütü’ne göre, en temiz ve ciddi yolsuzluk sorunu olmayan ülkeler:Danimarka 90 puanla 1. Geçen ay açıklanan 2023 yılı yolsuzluk endeksinde, Türkiye 180 ülke arasında 34 puanla 115. sıradan 24. sıraya yükselirken ABD aynı yıllarda 16. sıraya yükselmiştir. sıraya gerilemiştir. Öncelikle, fayda/maliyet analizleriyle kamu yatırımları alternatifleri arasından seçilmelidir ve kamudaki savurganlıklar sıfırlanmalıdır. , Finlandiya 87/2, Norveç 84/4, İsviçre 82/6, Hollanda 79/8, Almanya 78/9, Kanada 76/12, İngiltere 71/20, ABD 69/24, İtalya 56 puanla 42. . sıradan, 49 puanıyla 59. Yoksulluk skorunun düşürülebilmesi için öncelikle yukarıda sıraladığımız yoksulluk kriterleri ve nedenlerini ortadan kaldıracak yasal düzenlemeler yapılmalıdır. sıraya yükselmiştir. sırada olan Türkiye; 2023 yılında 34 puanla 115. Önemli yolsuzluk sorunu olanlar: Çin 42/76, Hindistan 39/93, Arjantin 37/98. Doğu Avrupa’da ve Ortadoğu’da otoriter yönetimler Protestan ülkelerin Katoliklere göre daha temiz olmalarıDerin yolsuzluğun genellikle İslam ülkelerinde ortaya çıkmasıÜlkede hukukun üstünlüğüne uyulmamasıYargının bağımsız olmamasıYolsuzluğu ihbar edenlerin (whistleblowers) yargı tarafından korunmamasıÇÖZÜM ÖNERİMİZİlk 10’na giren ülkeler dışındaki gelişmiş Batı ülkelerinde, küreselleşme nedeniyle yolsuzluk az da olsa artmıştır. CPI KRİTERLERİToplumda rüşvet algısının artması,Kamu fonlarının amacı dışında harcanması,Kamu yöneticilerinin yetkilerini kişisel çıkarları için kullanmaları,Hükümetlerin yolsuzluğu önlemede yetersiz kalmaları,Yasaların kamu görevlilerinin yolsuzluklarını gizlemelerine olanak sağlaması,Yolsuzluğu belgeleyen kişilerin yasalar tarafından korunmaması,Yolsuzluğa yol açan bürokrasinin varlığı,Yetkililerin kamu görevleri için yakınlarının tayin edilmesi,Kamu görevlilerinin kamu olanaklarını kişisel çıkarları için kullanması,Yöneticilerin kişisel çıkarları için yolsuzluklara göz yumması,Bazılarının yolsuzluk suçundan yargılanmasından muaf tutulması,Vatandaşların hükümetin eylemleri ilişkin bilgilere erişmelerinin engellenmesi. NEDENLERİOtoriter yönetimlerYasaların yoksul ve varlıklıya göre farklı uygulanmasıBazı kişilerin yolsuzluk muafiyeti (impunity for corruption); örneğin yolsuzluk yapan memurun yargılanmasının amirinin iznine tabi olması. sıraya yükseldi. Örneğin 2013 yılında İngiltere 10’uncu sıradan 2023 yılında 20. PROF. Çok ciddi yolsuzluk sorunu olanlar: Cezayir 36/104, Mısır, Endonezya, Türkiye (115/34), Pakistan, Rusya, Bangladeş, İran, Azerbaycan, Irak, Afganistan, Irak, Sudan, Yemen, Suriye, Somali, Venezüella. DR. 2012 yılında “Dünya Yolsuzluk Algılama Endeksi”nde 50 puanla 69. Denetimde etkinlik sağlanmalıdır. Avrupa Birliği normlarının uygulandığı Yunanistan ise aynı dönemlerde 40 puanla 64. 100 puan en temiz ülkeye verilirken 0 puan en kirli ülkeye verilmektedir. ülke olmuştur. Yolsuzluk algılama indeksi (corruption perception index, CPI) yapılırken aşağıdaki kriterler kullanılmaktadır.

Olaylar Ve Görüşler: Yolsuzluk algılaması endeksi ve Türkiye - Prof. Dr. Orhan ŞENER

, Finlandiya 87/2, Norveç 84/4, İsviçre 82/6, Hollanda 79/8, Almanya 78/9, Kanada 76/12, İngiltere 71/20, ABD 69/24, İtalya 56 puanla 42. 2012 yılında “Dünya Yolsuzluk Algılama Endeksi”nde 50 puanla 69. Çok ciddi yolsuzluk sorunu olanlar: Cezayir 36/104, Mısır, Endonezya, Türkiye (115/34), Pakistan, Rusya, Bangladeş, İran, Azerbaycan, Irak, Afganistan, Irak, Sudan, Yemen, Suriye, Somali, Venezüella. sıraya yükseldi. sıraya yükselmiştir. sıradan 24. Yoksulluk skorunun düşürülebilmesi için öncelikle yukarıda sıraladığımız yoksulluk kriterleri ve nedenlerini ortadan kaldıracak yasal düzenlemeler yapılmalıdır. sıraya gerilemiştir. sıradan, 49 puanıyla 59. DR. ORHAN ŞENER",. Avrupa Birliği normlarının uygulandığı Yunanistan ise aynı dönemlerde 40 puanla 64. Geçen ay açıklanan 2023 yılı yolsuzluk endeksinde, Türkiye 180 ülke arasında 34 puanla 115. sıraya yükselmiştir. Örneğin 2013 yılında İngiltere 10’uncu sıradan 2023 yılında 20. YOLSUZLUK SIRALAMASIUluslararası Saydamlık Örgütü’ne göre, en temiz ve ciddi yolsuzluk sorunu olmayan ülkeler:Danimarka 90 puanla 1. Yolsuzluk algılama indeksi (corruption perception index, CPI) yapılırken aşağıdaki kriterler kullanılmaktadır. Öncelikle, fayda/maliyet analizleriyle kamu yatırımları alternatifleri arasından seçilmelidir ve kamudaki savurganlıklar sıfırlanmalıdır. 100 puan en temiz ülkeye verilirken 0 puan en kirli ülkeye verilmektedir. sırada olan Türkiye; 2023 yılında 34 puanla 115. sıraya yükselirken ABD aynı yıllarda 16. . Doğu Avrupa’da ve Ortadoğu’da otoriter yönetimler Protestan ülkelerin Katoliklere göre daha temiz olmalarıDerin yolsuzluğun genellikle İslam ülkelerinde ortaya çıkmasıÜlkede hukukun üstünlüğüne uyulmamasıYargının bağımsız olmamasıYolsuzluğu ihbar edenlerin (whistleblowers) yargı tarafından korunmamasıÇÖZÜM ÖNERİMİZİlk 10’na giren ülkeler dışındaki gelişmiş Batı ülkelerinde, küreselleşme nedeniyle yolsuzluk az da olsa artmıştır. Denetimde etkinlik sağlanmalıdır. CPI KRİTERLERİToplumda rüşvet algısının artması,Kamu fonlarının amacı dışında harcanması,Kamu yöneticilerinin yetkilerini kişisel çıkarları için kullanmaları,Hükümetlerin yolsuzluğu önlemede yetersiz kalmaları,Yasaların kamu görevlilerinin yolsuzluklarını gizlemelerine olanak sağlaması,Yolsuzluğu belgeleyen kişilerin yasalar tarafından korunmaması,Yolsuzluğa yol açan bürokrasinin varlığı,Yetkililerin kamu görevleri için yakınlarının tayin edilmesi,Kamu görevlilerinin kamu olanaklarını kişisel çıkarları için kullanması,Yöneticilerin kişisel çıkarları için yolsuzluklara göz yumması,Bazılarının yolsuzluk suçundan yargılanmasından muaf tutulması,Vatandaşların hükümetin eylemleri ilişkin bilgilere erişmelerinin engellenmesi. Almanya bu vergiyi 30 yıl kadar uygulayarak 10 yıldır en temiz 10. Önemli yolsuzluk sorunu olanlar: Çin 42/76, Hindistan 39/93, Arjantin 37/98. Vergi adaletini sağlayacak, kamu gelirlerini artıracak, yoksulluğu-yolsuzluğu önleyecek ve adil gelir dağılımını sağlayacak; “Kişisel Servet Vergisi”nin uygulanması gerekmektedir. PROF. ülke olmuştur. NEDENLERİOtoriter yönetimlerYasaların yoksul ve varlıklıya göre farklı uygulanmasıBazı kişilerin yolsuzluk muafiyeti (impunity for corruption); örneğin yolsuzluk yapan memurun yargılanmasının amirinin iznine tabi olması.